Analyse en begripvorming bij IT-projecten overheid nodig

Ook vandaag uit Ton Elias stevige kritiek aan het adres van zowel overheid zelf als betrokken ICT-dienstverleners als het gaat om de miljarden euro’s aan mislukte IT-projecten. Volkomen terechte kritiek, alleen in de opmaat naar de aanbevelingen die de commissie Elias doet, behoeven een tweetal cruciale stappen meer aandacht.

Passiviteit bij zowel overheid als ICT-dienstverleners

Allereerst stelt de commissie Elias dat er zowel aan de kant van ICT-dienstverleners als de opdrachtgevende partij, de overheid, flink wat schort. Tekort aan toezicht, weinig kennis van zaken en zelfs desinteresse zouden projecten bij voorbaat al kansloos maken – terwijl uiteindelijk de leverende partijen wel gewoon de rekening sturen. Er lijkt een “gebrek aan een gevoel van urgentie” te zijn om hier verandering in aan te brengen. En dan is er nog de inhoudelijke kwestie van complexiteit en haalbaarheid, die IT projecten bij de overheid parten speelt.
Elias benadrukt nog eens dat het niet gaat om een een spreekwoordelijke Maserati, maar minimaal 10.000 Maserati’s die per jaar onnodig door de figuurlijke ‘shredder’ gaan. Dat is een aardige parkeerplaats vol luxewagens.

De beeldvorming rond IT projecten bij de overheid is duidelijk en de conclusie ook – het moet anders.

In de aanbevelingen die volgen uit het parlementaire onderzoek (Parlementair onderzoek naar ICT-projecten overheid – PDF) wordt gesproken over een toetsingsorgaan genaamd ‘Bureau ICT-Toetsing’ oftewel BIT. Dit orgaan dient volgens een soort ‘boerenverstand’ te kijken of IT-projecten met een bepaalde waarde wel gestart mogen worden. En daar gaat het toch enigszins mis. Een toetsingsorgaan op zich kan werken, alleen louter op ‘boerenverstand’ miljoenenprojecten beoordelen is onvoldoende.

Een gedegen analyse en begripvorming van wat het probleem is wat een project gaat oplossen, welke meerwaarde het project gaat leveren en welke doelstelling het dus meekrijgt is een begin. Vervolgens dient het BIT te rationaliseren welke stakeholders het project kent, welke controle-, rapportage- en projectvolgmechanismen opgetuigd zijn en hoe de iteratie van start tot oplevering gevolgd gaat worden.

Rationalisatie van project- en projectomgeving op basis van analyse en begripvorming moeten BIT in het zadel helpen

Dat dit niet eenvoudig is heeft Intellegus ook ingezien. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling van onze Projects: Done! methodiek. Deze methode toetst nieuw te starten of reeds gestarte projecten via een kwantitatief en kwalitatief model, waarbij o.a. gebruik gemaakt wordt van een reeks van succes- en faalfactoren die zowel uit onderzoek als onze praktijkervaring naar voren zijn gekomen. Na de analyse vindt begripvorming plaats waarin het klip en klaar wordt of het project haalbaar is, succesvol zal zijn en of de doelstelling gehaald gaat worden. Eventueel kan een project via een dashboard periodiek gevolgd worden. Het effect van maatregelen die zijn genomen om de succeskans te vergroten, kan op deze manier visueel worden gemaakt, waarna waar nodig verdere bijsturing kan plaatsvinden.

Een methodische, rationele aanpak geeft de overheid als opdrachtgever alsmede ICT-dienstverleners de mogelijkheid projecten ook écht projectmatig uit te voeren. Ook René Veldwijk, IT-specialst, publiceerde in de automatiseringsgids een artikel waarin hij betoogt dat analyse ontbreekt in de adviezen van de commissie Elias.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan direct contact met ons op!